Tip:
Highlight text to annotate it
X
Cdo qelize ne trupin e njeriut per te funksionuar dhe per te i kryer procese te ndryshme ka nevoje per energji, nese e marrim
qelizen e trurit si shembull e cila per te stimuluar qelizen e rradhes dhe per te bart sinjalin dhe impulset ka nevoje per energji
Po te eshte qelize muskulare i nevojitet energjia per te u kontraktuar
dhe prej nga merret kjo energji apo burimi primar i kesaj energjie eshte nga
glukoza, dhe glukoza eshte nje sheqer i thjeshte. nese e keni shijuar glukozen, eshte e embel. Perhapja e glukozes
neper qeliza behet permes qarkullimit te gjakut. Pra kjo ketu, jam duke e vizatuar ca gjak i cili
kalon prane qelizes, ndoshta gjaku shkon ne ate drejtim dhe, ne te, me lejoni te i paraqes
disa molekula te vogla te glukozes. Ne nje situate ideale kur qelizes i nevojitet energjia,
glukoza do te futet ne qelize. fatkeqsishte nuk eshte edhe e thjeshte per numrin me te madh te qelizave te trupit te
njeriut. Glukoza nuk futet vet ne qelize, i nevojitet ndihmese e nje hormoni apo e nje molekule te quajtur insuline.
Me lejoni pra te i emeroj te gjithat, kjo eshte glukoza te ciles i nevojitet insulina
le lejoni te e vizatoj insulinen si nje molekule e purpurte. Kjo eshte INSULINA.
dhe ne siperfaqe te ketyre qelizave ndodhen receptoret e insulines
e kam paraqitur nje verzion te thjeshtesuar--vendet ku keto rrathe te purpurte mund te atashohen
te lidhen, dhe cfare ndodh eshte qe ne menyre qe glukoza te pranohet nga qeliza
insulina duhet te lidhet per keta receptore te cilet i hapin kanalet e glukozes
dmth qe glukoza te pranohet ne qelize, insulina duhet te lidhet per receptoret insulinik
dhe posa te ndodh kjo, glukoza mund te pranohet nga qeliza
fatkeqsishte gjerat nuk funnksionojne gjithmone ashtu si planifikohen. Me lejoni te i vizatoj disa skenar ketu
me lejoni te e paraes verzionin tim te thjeshtesuar te nje qelize, te e vziatojme qarkullimin e gjakut...mu ketu
dhe te vizatojme glukozen ne qarkullimin e gjakut, pastaj edhe receptoret e insulines
ne siperfaqe te qelizes. Tani, gjeja e pare qe mund te shkoj gabim: Cka nese organizmi nuk prodhon insuline?
Insulina prodhohet ne Pankreas, cka ndodh nese pankreasi nuk prodhon insulinen ashtu si duhet?
pra...s'ka insuline. Ne kete situate nuk ka kush te ben lidhjen me keta receptore, dhe nga kjo
kanalet e glukozes nuk do te hapen dhe glukoza nuk do ta kete te mundur hyrjen brenda ne qelize
Kjo situate eshte "Diabeti Tip I"
ku keni glukozen, pra e keni energjine dhe gjithashtu i keni edhe receptoret insulinik qe funsionojne ne menyre te rregullte,
ajo cfare nuk e keni eshte insulina per te i hapur portat per glukozen ne menyre qe te futet ne qelize
nje skenar tjeter qe do mund ta imagjinoni te ndodh..me lejoni te e vizatoj qelizen serish dhe qarkullimin e gjakut
dhe shume e kjarte qe kjo eshte nje nga triliona te qelizave ne trupin e njeriut. Ne trupin tone kemi rreth 10 deri 100 trilione qeliza.
nga kjo, ky eshte vetem nje shembull i thjeshte ne menyre qe te kuptojme problemin. Me lejoni te paraqes glukozen
ca receptore te insulines, dhe insulinen. Pra, Pankreasi yne prodhon insulinen
dhe e liron ne qarkullimin tone te gjakut, per te u shfrytezu e tej.
por problemi aktualizohet atehere kur kemi mosfunksionim te receptoreve
dmth receptoeet jane te pareagueshem ndaj insulines. Ne kete situate, receptoret kane veshtiresi per te u lidhur me insulinen.
dhe glukoza nuk mund te hyj brenda ne qelize. Nga kjo, ne secilin nga keto skenar
dhe te e mendojme kete ne kuptim me te pergjithshem. Oh, plus nuk e kam emeruar skenarin e dyte, ketu.
I dyti, si mund te imagjinoni, nese ky ketu eshte Tipi 1, ky ketu eshte diabeti Tip 2.
Tashi, nje menyre e menaxhimit te diabetit Tip 1 eshte injektimi i insulines ne qarkullim te gjakut.
Problemi i vetem ketu, i cili eshte mjaft i madh, eshte mosprania e insulines ne qarkullim te gjakut. Pra, ketu mund te injektojme insulinen.
Pra, insulina do lidhet me receptoret dhe per pasoje glukoza do te procesohet ashtu si duhet.
Tek dibati Tip 2 jane nje numer i formave te menaxhimit.
Menaxhimi i diabetit Tip 2 perfshin barerrat, ndryshimet ne stilin e te jetuarit te cilat ndihmojne qe receptoret insulinik te reagojne me mire ndaj glukozes.
Sikur dhe te diabeti Tip 1 edhe ketu mund te injektohet insulina ne qarkullimin e gjakut. Tani mund te thoni "Prit"! Insulinen e patem ketu...
pse te shtoj edhe me shume insuline?" Mbani ne mend, shkaku qe qelizat
jane te jo te reagueshme, nuk do te thote qe ato nuk lidhen me insulinen, thjeshte u duhet me SHUME insuline
marrur sasine e njejte te glukozes. Pra, nese shtoni mjaft insuline, do kete mjaftueshem
per te u lidhur me receptoret e insulines dhe per te realizu absorbimin e glukozes.
Por, menaxhimi eshte multilateral, dhe se pari barerrat jane ato qe i ndihmojne receptoret te ri-reagojne.
Gjeja e fundit qe dua ta shtjelloje eshte se cka do ndodhte sikur ju nuk do ta trajtonit diabetin.
Jane dy probleme kryesore ketu: 1. Qelizat e juaja nuk mune te funksionojne pa glukoze.
dhe problemi tjeter qe sheqeri ne gjak--kur te jete ne koncentrim te larte
mund te shkakton shume deme ne organizem.
Pra, ju nuk do te donit asnjeren nga keto te ndodh, ju nuk do deshironi te keni shume sheqer te rrjedhe ne gjakun tuaj i cili do ta demtonte trupin tuaj.